Το σπαθόλαδο είναι από εκείνα τα παραδοσιακά σκευάσματα που συναντάμε σε κάθε παλιό σπίτι, συνήθως μέσα σε ένα μικρό, κόκκινο μπουκαλάκι.
Οι γιαγιάδες το είχαν σε περίοπτη θέση και το χρησιμοποιούσαν με πολλούς τρόπους στην καθημερινότητά τους. Σήμερα, εξακολουθεί να τραβά το ενδιαφέρον όσων αγαπούν τη φυσική παράδοση και τα παλιά, δοκιμασμένα υλικά.
Παρακάτω θα δούμε τι είναι, πώς φτιάχνεται και σε ποιες καθημερινές χρήσεις αξιοποιείται μέχρι σήμερα, χωρίς να κάνουμε καμία ιατρική αναφορά.
Τι είναι το σπαθόλαδο
Το σπαθόλαδο είναι ένα παραδοσιακό έλαιο που παρασκευάζεται από άνθη υπερικού (σπαθόχορτο) που τοποθετούνται μέσα σε λάδι, συνήθως ελαιόλαδο. Μετά από μερικές εβδομάδες έκθεσης στον ήλιο, το μίγμα αποκτά το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα του. Αυτό το χρώμα ήταν πάντα εκείνο που έκανε τις γιαγιάδες να λένε πως «το λάδι έδεσε».
Πώς φτιάχνεται παραδοσιακά
Η διαδικασία παρασκευής του σπαθολάδου είναι απλή και έχει περάσει από γενιά σε γενιά:
-
Συλλογή φρέσκων λουλουδιών υπερικού(σπαθόχορτο).
-
Γέμισμα ενός γυάλινου βάζου με τα άνθη.
-
Προσθήκη καθαρού ελαιολάδου μέχρι να καλυφθούν πλήρως.
-
Τοποθέτηση του βάζου στον ήλιο για αρκετές εβδομάδες.
-
Σούρωμα και αποθήκευση σε σκούρο μπουκάλι.
Οι γιαγιάδες έλεγαν πως «το έλαιο ετοιμάζεται από μόνο του», αρκεί να έχει καλό ήλιο και σωστή πρώτη ύλη.
Παραδοσιακές χρήσεις του σπαθολάδου
1. Για μικροτραυματισμούς της καθημερινότητας
Παραδοσιακά, το σπαθόλαδο το έβαζαν εξωτερικά πάνω σε μικρά χτυπήματα
2. Για την ήπια περιποίηση του δέρματος
Το χρησιμοποιούσαν σαν απλό, φυτικό έλαιο φροντίδας. Το άπλωναν στο δέρμα μετά τον ήλιο ή μετά από πολύωρη δουλειά στα χωράφια, γιατί άφηνε μια αίσθηση απαλότητας.
3. Για μασάζ
Το σπαθόλαδο έχει ευχάριστη υφή και χαρακτηριστικό άρωμα υπερικού. Οι γιαγιάδες το ζέσταιναν λίγο και το χρησιμοποιούσαν για παραδοσιακό μασάζ σε σημεία που «πονούσαν από την κούραση».
4. Σε χειροποίητες αλοιφές
Πολλά σπιτικά μείγματα της παλιάς εποχής είχαν βάση το σπαθόλαδο, μαζί με κερί μέλισσας ή άλλα βότανα.
Το σπαθόλαδο δεν είναι απλώς ένα κόκκινο λάδι· είναι ένα κομμάτι της λαϊκής μας παράδοσης. Οι γιαγιάδες το έφτιαχναν με υπομονή και το χρησιμοποιούσαν με τον τρόπο που τους δίδαξε η εμπειρία της εποχής τους.
